Jannie en Evert Bos

Momenteel verzorgt Jannie zo’n tien rondleidingen per jaar. Aangezien de werkgroep Leren bij de Boer nog in de opstartfase zit, zal dat aantal in de toekomst gaan groeien. Kinderen, maar ook hun ouders, zijn vooral erg onder de indruk en positief verrast, vertelt Jannie. “Dat zie je direct aan die gezichtjes. Ze hebben zoiets van: Wow! Wat is het hier groot. En schoon! En wat komt er veel bij kijken, dat wisten we niet. Kinderen vragen honderduit. Zo willen ze weten hoe zwaar de varkens zijn, hoe oud ze worden, hoeveel biggetjes de zeug krijgt, kunnen ze goed ruiken, dat soort dingen. En het liefst willen ze voelen aan de haren van het varken. Je merkt dat ze het superleuk vinden dat ze zo dicht bij het dier mogen komen.”

Belevend leren
Op de vraag waarom ze zich vooral richt op jonge kinderen, zegt Jannie: “Kinderen moeten zelf nog een mening vormen. En die kun je alleen vormen als je het zelf hebt gezien, dus dat de mening niet wordt opgelegd. Het gaat mij vooral om het belevend leren, dat je snapt waarom dingen zo gaan en zo zijn. Als je daar op jonge leeftijd al mee begint, neem je veel vooroordelen weg. De varkens op onze boerderij hebben een hoge aaibaarheidsfactor. Kinderen en hun ouders vinden het daardoor al snel zielig wat er met deze varkens gebeurt op de boerderij. Dit kan leiden tot een verkeerde beeldvorming van het boerenvak. Daarom wil ik ook graag uitleggen waarom ik als boerin bepaalde dingen doe en waarom die dingen gedaan moeten worden. Daarbij laat ik ook zien, aan de hand van de Schijf van 5, dat we als mens van alles een beetje nodig hebben, ook vlees. Anders zakken we als mens in elkaar, zijn we niet sterk genoeg. Om dat te voorkomen zijn de dieren ons gegeven. Ik probeer daar begrip voor te kweken, maar zal nooit een mening opdringen. Mensen mogen daar uiteraard anders over denken.”

Overall
Vervolgens krijgen de kinderen een overall aan en gaan we naar de voersilo. Je legt uit hoe het voer erin komt, ‘nee, dat doen we niet met een vliegtuig’, haha! Daarna gaan we naar de stal, waar de kinderen de varkens wat brood mogen voeren. Wat zit er in het voer, hoe komt de brok in de voerbak, hoe wegen we de varkens, hoeveel slaap heeft een varken nodig, voel eens aan die drinknippel, al die praktische vragen komen aan bod, want kinderen en ouders weten vaak niet hoe al die lijntjes lopen. Zo leren ze wat er allemaal komt kijken bij het boeren. Daarbij probeer ik niet al te veel promotie te maken voor het biologisch boeren. Want ook voor de reguliere boer is het hard werken, ook hij heeft het beste voor met zijn dieren. Ik doe het als biologische boer dus niet beter dan de reguliere boer, maar simpelweg anders. Omdat ik geloof in mijn manier van werken.”

Andere emotie
Wat Jannie de kinderen ook duidelijk probeert te maken is dat een varken niet dezelfde emotie heeft als een mens. “Kinderen zien vaak cartoons met daarin pratende dieren, waardoor het lijkt alsof een dier hetzelfde denkt als een mens. Natuurlijk heeft een dier ook emoties, maar het hoeft zich geen zorgen te maken over een opleiding of een hypotheek. Het dier is alleen bezig met overleven, eten en voortplanten. En daarbij moeten wij er als mens goed voor zorgen. Net als de mens kent het dier pijn, angst en stress, maar aan de andere kant stoot een varken in het wild ook zijn jongen af. Iets wat je als mens niet snel zult doen. Dat verschil proberen we met behulp van animatiefilms heel goed uit te leggen aan de kinderen. Wat ik uiteindelijk wil bereiken met de rondleiding is een stukje bewustwording van waarom je bepaalde dingen doet. Zo isoleren we wel eens een varken omdat het bijtgedrag vertoont. De kinderen vinden dat zielig. Maar als ik ze vraag of ze zelf graag worden gebeten, dan zien het plots heel anders. Daar wil ik begrip voor kweken. Een reëel beeld van de werkelijkheid, waarin nu eenmaal niet alles ideaal is. Willen is heel wat anders dan kunnen. Daarnaast wil ik duidelijk maken dat je als boer vaak met de rug tegen de muur staat. Als daar meer begrip voor komt, vind ik het prima. Kijk alleen al naar de regels en wetten waar we ons aan moeten houden. We doen als boer allemaal ons best en met een stuk openheid naar de buitenwereld toe willen we dat ook laten zien. En begrip kweken voor het feit dat dingen zo zijn als ze zijn.”